Saturday, June 19, 2010

ਹਰਜੀਤ ਅਟਵਾਲ – ਰੇਤ – ਨਾਵਲ – ਕਾਂਡ – 7

ਕਾਂਡ 7

ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਉਪਰ ਸਾਡਾ ਇੰਡੀਆ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬਣ ਗਿਆਡੈਡੀ ਨੇ ਮੇਰਾ ਕੰਮ ਛੁਡਵਾ ਲਿਆਮੰਮੀ ਅਨੁਸਾਰ ਡੈਡੀ ਆਖਦੇ ਸਨ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ਪਸੰਦ ਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸੀ, ਫਿਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਇੰਡੀਆ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੁੜਕੇ ਫਿਰ ਕੰਮ ਕਰ ਲਵਾਂਗੀਜੇ ਇਸ ਸਟੋਰ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਿਧਰੇ ਹੋਰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ

-----

ਅਸੀਂ ਇੰਡੀਆ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗਏ ਸਾਂਡੈਡੀ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲੱਗਦਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਆਏ ਹੁਣੇ ਹੀ ਮੁੜੇ ਸਾਂਇੰਡੀਆ ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲੱਗਿਆਆਲਾ ਦੁਆਲਾ ਆਪਣਾ-ਆਪਣਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀਸਾਰੇ ਚਾਚੇ ਤਾਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਪੁੱਤ ਧੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤਾ ਹੀ ਮੋਹ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨਸਾਰੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਸਾਡੇ ਗਿਆਂ ਤੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏਇਕ ਥਾਂ ਤੇ ਰੋਟੀ ਬਣਨ ਲਗੀਵਿਆਹ ਜਿੰਨੀ ਰੌਣਕ ਲੱਗੀ ਰਹਿੰਦੀਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਮਿਲਣ ਲਈ ਆਏ ਰਹਿੰਦੇਮੈਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੋਹ ਗੁਲਾਬਾਂ ਭੂਆ ਦਾ ਆਉਂਦਾਭੂਆ ਹਰ ਵੇਲੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀਅੰਦਰ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੌਣ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂਭੂਆ ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੀ ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਰਦੀਸਾਡਾ ਪਿਆਰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੰਮੀ ਵੀ ਈਰਖਾ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਸੀਇਕ ਦਿਨ ਭੂਆ ਪਰ੍ਹਾਂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਮੰਮੀ ਮੈਨੂੰ ਆਖਣ ਲੱਗੀ, ਦੇਖ ਜ਼ਰਾ, ਗਜ਼ ਭਰ ਦੀ ਢਾਕ ਏ, ਭਮਾਂ ਦਰਜਨ ਜੁਆਕ ਜੰਮਦੀ ਪਰ ਇਹ ਕਲਮੂੰਹੀ ਰੁੱਸ ਕੇ ਇਥੇ ਆਈ ਬੈਠੀ ਏ।

-----

ਮੈਨੂੰ ਮੰਮੀ ਦੀ ਗੱਲ ਚੰਗੀ ਨਾ ਲੱਗੀਭੂਆ ਦੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਬਣੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਆਈ ਸੀ ਤੇ ਮੁੜ ਸਹੁਰੀਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਗਈਹੁਣ ਉਹ ਸਾਡੇ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਪੂਰੇ ਟੱਬਰ ਵਿਚ ਭੂਆ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਮੱਥੇ ਵੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਾਇਆਮੰਮੀ ਵੀ ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰੇ ਮੁਹਰੇ ਹੀ ਇਹ ਬੋਲ ਬੋਲ ਰਹੀ ਸੀ

-----

ਭੂਆ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਕਿੰਨੇ ਜ਼ੋਰ ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੁੰਡਾ ਲਭਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀਜਿਥੇ ਕਿਤੇ ਦੱਸ ਪੈਂਦੀ ਡੈਡੀ ਤੇ ਤਾਇਆ ਜੀ ਕਾਰ ਲੈ ਕੇ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇਪਰ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀਭੂਆ ਮੋਹ ਵਿਚ ਆਈ ਮੇਰੀ ਗੱਲ੍ਹਤੇ ਹੱਥ ਫੇਰਦੀ ਆਖਦੀ, ਠਸਾਡੀ ਧੀ ਲਈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਈ ਚਾਹੀਦਾ ਏ।

-----

ਇਕ ਦਿਨ ਡੈਡੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼-ਖ਼ੁਸ਼ ਘਰ ਮੁੜੇਭੂਆ ਦੱਸਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜਲੰਧਰ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖਣ ਗਏ ਸਨਸਾਰੇ ਆਦਮੀ ਬੈਠੇ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਲੱਗੇਬਾਬਾ ਜੀ ਆਖ ਰਹੇ ਸਨ, ਨਾ ਭਾਈ, ਇਹ ਦਬਾਬੀਏ ਚੰਗੇ ਨੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਇਧਰ ਹੀ ਲਾਣੇ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ਮਿਲ ਜੂਗਾ, ਜ਼ਰਾ ਸਬਰ ਕਰੋ।

ਬਾਪੂ ਜੀ, ਓਥੇ ਅਸੀਂ ਦਬਾਬੀਆਂ ਚ ਈ ਰਹਿੰਨੇ ਵਾਂ, ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਈਂ ਹੁੰਦਾ, ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਕੇਰਾਂ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰ ਲਵੋ, ਫਿਰ ਆਖਿਓ।

ਮੈਂ ਤੇ ਭੂਆ ਬੂਹੇ ਓਹਲੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਸੀਭੂਆ ਨੇ ਮੇਰੇ ਚੂੰਢੀ ਵੱਢੀਮੈਂ ਵੀ ਹੁਣ ਤਕ ਵਿਆਹ ਦਾ ਸੁਫ਼ਨਾ ਵੇਖਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ

-----

ਸਭ ਨੇ ਜਾ ਕੇ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖਿਆਆਪਣੀਆਂ ਤਸੱਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂਮੰਮੀ ਤੇ ਭੂਆ ਵੀ ਜਾ ਆਈਆਂਭੂਆ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ, ਮੰਮੀ ਵੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਾਰੀਫ਼ਾਂ ਕਰੀ ਜਾਂਦੀਡੈਡੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਲ ਸੱਦ ਕੇ ਆਖਿਆ, ‘‘ਦੇਖ ਬੇਟੇ, ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਲਈ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖਿਆ ਏ, ਸਾਡੀ ਉਦੋਂ ਤਕ ਕੋਈ ਹਾਂਨਹੀਂ ਜਦ ਤਕ ਤੈਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤੂੰ ਮੰਮੀ ਤੇ ਗੁਲਾਬਾਂ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਵੇਖ ਆ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆ ਕੇ ਦੱਸ’’

ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਾ ਬੋਲੀਬੋਲਦੀ ਵੀ ਕੀ, ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਸੰਗ ਹੀ ਆਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀਮੇਰਾ ਦਿਲ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖ ਲਵਾਂ ਪਰ ਫਿਰ ਸੋਚਦੀ ਕਿ ਜਦ ਸਭ ਇੰਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਨ ਤਾਂ ਮੁੰਡਾ ਠੀਕ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾਮੈਂ ਮੰਮੀ ਕੋਲ ਨਾਂਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁੰਡਾ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣਾ ਪਰ ਡੈਡੀ ਜ਼ਿੱਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁੰਡਾ ਵੇਖਾਂ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਾਂ

-----

ਅਸੀਂ ਜਲੰਧਰ ਗਈਆਂਕਿਸੇ ਹੋਟਲ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏਮੁੰਡੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਭੈਣ ਸਨਰਾਹ ਵਿਚ ਮੈਂ ਮਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਕਿ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਦੋ ਕੁ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਾਂਗੀ ਤੇ ਦੱਸਾਂਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇੰਡੀਅਨ ਪਤਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਨਾ, ਆਪਣੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਝਣਾ ਏ ਤਾਂ ਵਿਆਹ ਕਰਾਵੇਪਰ ਇੰਨੀ ਭੀੜ ਵਿਚ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਾ ਹੋ ਸਕੀਸੰਗਦਿਆਂ-ਸੰਗਦਿਆਂ ਦੋ ਕੁ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਵੱਲਮੈਨੂੰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਖ਼ਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਉੱਛਲ ਪੈਂਦੀ ਪਰ ਬੁਰਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀਠੀਕ-ਠੀਕ ਸੀਮੈਂ ਉਥੇ ਹੀ ਹਾਂਕਰ ਦਿੱਤੀਸਾਰੇ ਹੀ ਇੰਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਹਾਂਕਰਨੀ ਠੀਕ ਸਮਝੀ

-----

ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਚਾਅ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਚਾਅ ਜਿਹਾ ਚੜ੍ਹਨ ਲੱਗਿਆ ਸੀਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਵਿਆਹ ਨੇੜੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਵੇਂ-ਉਵੇਂ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਮੈਨੂੰ ਸੋਹਣਾ ਲੱਗਣ ਡਹਿ ਪਿਆਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਮਿਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਦਿਲ ਭਰ ਕੇ ਵੇਖ ਸਕਾਂਉਸ ਦਿਨ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕੀਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜਲੰਧਰ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਸੀਦਰਿਆ ਟੱਪ ਕੇ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀਜੇ ਕਿਤੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਭੂਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਕਾਲਜ ਦਾ ਗੇੜਾ ਮਾਰ ਲੈਂਦੀ ਜਿਥੇ ਉਹ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ

-----

ਮੈਨੂੰ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਕਦੇ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਦਾ ਪਰ ਤਾਏ ਦੀ ਨੂੰਹ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਂਦੀਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਣ ਡਹਿ ਪੈਂਦੀਮੈਨੂੰ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਮੇਰਾ ਕੀ ਬਣੇਗਾਮੇਰਾ ਪਤੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਸਹੁਰੇ ਕਿਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣਗੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲਪਰ ਮੇਰਾ ਡਰ ਨਿਰਾ ਡਰ ਹੀ ਰਿਹਾਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਸੀਮੇਰੀ ਸੱਸ ਤੇ ਸਹੁਰਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਸਨਹੋਰ ਘਰ ਦੇ ਜੀਅ ਵੀਰਵੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਕਿ ਵਿਆਹ ਤਾਂ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਚੀਜ਼ ਸੀਇਹ ਤਾਂ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਤੇ ਆਨੰਦਮਈ ਹਾਦਸਾ ਸੀ ਭਾਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਪਰ ਜਾਂਦਾ

------

ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈਹਰ ਚੀਜ਼ ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਵੀਂ ਨਕੋਰ ਹੋ ਗਈਮੈਨੂੰ ਆਲਾ-ਦੁਆਲਾ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ-ਪਿਆਰਾ ਲੱਗਿਆਸਹੁਰਿਆਂ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਘਰ ਪਰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਸੀਸਹੁਰੇ ਘਰ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀਜਿਹੜਾ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਅਜੀਬ ਜਿਹੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਦਾਕਈ ਵਾਰ ਸਮਝ ਵੀ ਨਾ ਪੈਂਦੀ ਕਿ ਕੀ ਆਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈਸਭ ਹੋਰਵੇਂ ਹੀ ਬੋਲਦੇ

-----

ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਅਥਾਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਮੰਮੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਹ ਖਿਝਦੀ ਜਿਹੀ ਆਖਣ ਲੱਗੀ, ‘‘ਰਹਿਣ ਦੇ ਕੰਵਲ, ਬਹੁਤਾ ਤਾਂਘੜ ਨਾ, ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਈ ਵਿਆਹ ਹੁੰਦੇ ਨੇ, ਹਿਸਾਬ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਿਖਾਈਦੀ ਏ’’

ਭੂਆ ਰਵੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਤੇ ਆਖਦੀ, ‘‘ਆਪਣੇ ਮਰਦ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖੀਂ ਕੰਵਲ, ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮਰਦ ਕਿਤੇ ਧਰੇ ਪਏ ਨੇ, ਚੰਗੇ ਮਰਦ ਡੱਬੀ ਚ ਪਾ ਕੇ ਰੱਖਣੇ ਪੈਂਦੇ ਨੇਪੱਕੀ ਫ਼ਸਲ ਵਾਂਗ ਸਦਾ ਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਏ’’ ਮੇਰੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤੇ ਪਤੀ ਨਹੀਂ ਸਨਸਾਡੇ ਮਾਮੇ ਦੀ ਕੁੜੀ ਸ਼ਮਿੰਦਰਜੀਤ ਦਾ ਪਤੀ ਭਗਵੰਤ ਹੀ ਸੀਉਹ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਦਾਹਰ ਵੇਲੇ ਬੁਝਿਆ ਜਿਹਾ ਰਹਿੰਦਾਕਿਸੇ ਨਾਲ ਹੱਸ ਕੇ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰਦਾਸ਼ਮਿੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਕਿਸੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਤਾਂ ਉਹ ਰੱਖਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀਹੋਰ ਜਿਥੇ ਵੀ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਸਭ ਔਰਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਨਾ ਥਕਦੀਆਂਮੇਰੇ ਤੇ ਇਹੋ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਪਤਨੀਆਂ ਘੱਟ ਤੇ ਗ਼ੁਲਾਮ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨਪਰ ਰਵੀ ਦਾ ਵਤੀਰਾ ਕੁਝ ਅਲੱਗ ਸੀਉਹ ਆਮ ਪਤੀ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਸੀਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਐਮ. ਏ. ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਪਰ ਵਰਤਾਵ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਸੀ

-----

ਮੇਰੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੈਡੀ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਮਹੀਨਾ ਭਰ ਇੰਡੀਆ ਰਹੀ ਤੇ ਫਿਰ ਮੈਂ ਵੀ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਰਵੀ ਵੀ ਆ ਗਿਆਇਹ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਲ ਸਨਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਤੋਂ ਇਕੱਲੀ ਹੋਵਾਂ

-----

ਰਵੀ ਆਇਆ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਵੀਂ ਮਹਿਕ ਭਰ ਗਈਉਹ ਹਰ ਵੇਲੇ ਨਿੱਕੇ-ਨਿੱਕੇ ਮਜ਼ਾਕ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾਘਰ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਕੰਮ ਭੱਜ-ਭੱਜ ਕੇ ਕਰਦਾਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਘਰ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਜੀਅ ਸਮਝਦਾਡੈਡੀ ਉਸ ਉਪਰ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨਮੰਮੀ ਨੂੰ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀਮੰਮੀ ਹਰ ਵੇਲੇ ਆਖਦੀ ਰਹਿੰਦੀ- ‘‘ਕੰਵਲ, ਤੂੰ ਬੜੀ ਲੱਕੀ ਏਂ, ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੁੰਡੇ ਕਿਥੋਂ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ’’

------

ਰਵੀ ਨੂੰ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਫੋਰਡ ਫੈਕਟਰੀ, ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਡੈਗਨਮ ਵਿਚ ਸੀ, ਵਿਚ ਕੰਮ ਮਿਲ ਗਿਆਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਦਿਨ ਸਨ ਤੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਰਾਤਾਂਫਿਰ ਰਵੀ ਨੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਕੋਈ ਕੋਰਸ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੱਕੇ ਹੀ ਦਿਨ ਹੋ ਗਏਇਹ ਫੈਕਟਰੀ ਘਰੋਂ ਕਾਫੀ ਦੂਰ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਪਰ ਉਥੇ ਤਨਖ਼ਾਹ ਕਾਫੀ ਸੀਫਿਰ ਰਵੀ ਦੇ ਕੁਝ ਦੋਸਤ ਵੀ ਉਥੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨਆਉਣ ਜਾਣ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਰਵੀ ਉਥੇ ਹੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀਉਥੇ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ

------

ਰਵੀ ਕੰਮ ਤੋਂ ਕਦੇ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਤਰਾਉਂਦਾਹਫ਼ਤਾ ਭਰ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਵੀਕ ਐਂਡ ਤੇ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਮਾਰਕੀਟ ਲਗਵਾਉਣ ਚਲੇ ਜਾਂਦਾਰਵੀ ਨੂੰ ਡੈਡੀ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿਣਾ ਚੰਗਾ ਨਾ ਲੱਗਦਾਉਹ ਕਈ ਵਾਰ ਆਖ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਕੋਈ ਕਮਰਾ ਲੈ ਲਈਏ ਪਰ ਡੈਡੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਮੰਨਦੇਜਦ ਰਵੀ ਇਵੇਂ ਆਖਦਾ ਤਾਂ ਮੰਮੀ ਉਸ ਨਾਲ ਨਰਾਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀਮੰਮੀ ਮੈਨੂੰ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇਖ ਸਕਦੀ

-----

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਰਵੀ ਨੇ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰ ਲਿਆਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਂ ਟੈਸਟ ਭਰ ਦਿੱਤਾਮੈਂ ਵੀ ਇਸ ਵਾਰ ਪਾਸ ਕਰ ਗਈਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਵੀ ਇਕ ਕਾਰ ਵੀ ਕਿਧਰੋਂ ਲੈ ਆਇਆਡੈਡੀ ਵਾਲੀ ਕਾਰ ਹੁਣ ਤਕ ਖੜੀ ਹੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਸੀਉਸ ਦੀ ਐਮ. ਓ. ਟੀ. ਕਰਾਉਣ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਤਾਂ ਥਾਂ-ਥਾਂ ਜੰਗਾਲ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਨਿਕਲਿਆਉਵੇਂ ਹੀ ਸੁਟਣੀ ਪਈ ਸੀ ਡੈਡੀ ਵਾਲੀ ਕਾਰ

-----

ਜਿਥੇ ਘਰ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਉਥੇ ਡੈਡੀ ਦਾ ਮੂਡ ਬਦਲਣ ਲੱਗਿਆਉਹ ਰਵੀ ਨਾਲ ਵੱਟੇ-ਵੱਟੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇਰਵੀ ਕਾਰ ਵਿਚ ਸਭ ਨੂੰ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਘੁੰਮਾਉਂਦਾ ਫਿਰਦਾ ਪਰ ਡੈਡੀ ਉਸ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੀ ਬੈਠਦੇਵੀਕ ਐਂਡ ਤੇ ਗੁਰਦੁਵਾਰੇ ਤਕ ਹੀ ਜਾਂਦੇਮੈਂ ਡੈਡੀ ਨੂੰ ਕੁਰੇਦਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕੀ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਕੁਝ ਨਾ ਆਖਦੇਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗੇ, ‘‘ਤੁਸੀਂ ਪੈਸੇ ਜੋੜਦੇ ਵੀ ਓ ਕਿ.... ਕਾਰਾਂ ਈ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਓ?’’

ਇਹ ਗੱਲ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਦੇ ਸੋਚੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀਉਨ੍ਹਾਂ ਫਿਰ ਆਖਿਆ, ‘‘ਕਿੰਨੇ ਕੁ ਪੈਸੇ ਨੇ ਤੁਹਾਡੀ ਬੁੱਕ ਤੇ?’’

‘‘ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਡੈਡੀ’’

‘‘ਪਤਾ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਨਾ!....ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਲੱਗਦਾ ਏ ਏਹਨੇ ਆਹ ਕਾਰ ਖਰੀਦ ਲਈ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਇੰਡੀਆ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦਾ ਏ’’

-----

ਇਹ ਠੀਕ ਸੀ ਕਿ ਰਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪੈਸੇ ਭੇਜਦਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀਇਹ ਗੱਲ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਸੀਹੁਣ ਨਾ ਉਸ ਨੇ ਕਦੇ ਕੁਝ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਕਦੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀਮੈਂ ਮੁੜ ਕੇ ਉਸੇ ਸਟੋਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ ਤੇ ਸਾਰੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਲਿਆ ਕੇ ਰਵੀ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੰਦੀਜੇ ਰਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜਦਾ ਵੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀਡੈਡੀ ਬੋਲੇ, ‘‘ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਆਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਜੋਗੇ ਪੈਸੇ ਜੋੜੋ ਤੇ ਘਰ ਲਵੋ, ਜੇ ਇਹ ਏਕਣ ਸਾਰੀਆਂ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਇੰਡੀਆ ਭੇਜਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਲੈ ਹੋ ਗਿਆ ਘਰ!’’

ਮੈਨੂੰ ਡੈਡੀ ਦੀ ਗੱਲ ਠੀਕ ਜਾਪਦੀ ਸੀਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਿੰਨੇ ਭੇਜ ਦੇਵੋ ਓਨੇ ਹੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨਮੈਂ ਘਰ ਲੈਣ ਦੀ ਗੱਲ ਰਵੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਹ ਆਖਣ ਲੱਗਾ, ‘‘ਜਾਨ, ਆਹ ਸਾਲ ਤਾਂ ਆਪਾਂ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਲੇਖੇ ਹੀ ਲੱਗਣਾ, ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਜੋਗੇ ਜੋੜਾਂਗੇ ਤੇ ਘਰ ਲੈ ਲਵਾਂਗੇ’’

ਮੈਂ ਇਹੋ ਗੱਲ ਡੈਡੀ ਨੂੰ ਦੱਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਅੱਗ ਬਬੂਲਾ ਹੁੰਦੇ ਬੋਲੇ, ‘‘ਇਥੇ ਫਰੀ ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਏ, ਨਾ ਕਿਰਾਇਆ, ਨਾ ਰੋਟੀ ਦਾ ਕੁਝ, ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸੋਚਦੇ ਸੀ ਘਰ ਲੈ ਲਓਂਗੇ ਪਰ ਏਹਨੂੰ ਪਿਛਲਿਆਂ ਦਾ ਈ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਏ’’

‘‘ਡੌਂਟ ਵਰੀ ਡੈਡ, ਆਈ ਵਿੱਲ ਟੌਕ ਟੂ ਹਿਮ’’

ਡੈਡੀ ਕੁਝ ਸੋਚਦੇ ਹੋਏ ਆਖਣ ਲੱਗੇ, ‘‘ਨਹੀਂ, ਤੂੰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰੀਂ, ਬੱਸ ਤੂੰ ਘਰ ਲੈਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ, ਘਰ ਲੈ ਲਿਆ ਤਾਂ ਆਪੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਚਣਾ, ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਬਿੱਲਾਂ ਨੇ ਹੀ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈਣ ਦੇਣਾ’’

ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਯਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਡੈਡੀ ਨੇ ਹੀ ਯਾਦ ਦਵਾਇਆ ਕਿ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੇ ਜੋੜੇ ਪੰਦਰਾਂ ਸੌ ਪੌਂਡ ਉਵੇਂ ਹੀ ਪਏ ਸਨਮੇਰੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਖ਼ਰਚਣ ਲਈ ਰਾਖਵੇਂ ਸਨ ਪਰ ਬਚ ਗਏ ਸਨਇਹ ਘਰ ਦੇ ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਨਮੈਂ ਰਵੀ ਨੂੰ ਆਖਿਆ, ‘‘ਰਵੀ, ਕਿਉਂ ਨਾ ਆਪਾਂ ਆਪਣਾ ਘਰ ਲੈ ਲਈਏ, ਡੈਡੀ ਦੇ ਘਰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਰਗੀ ਫਰੀਡਮ ਨਹੀਂ ਏ’’

‘‘ਇਹ ਤਾਂ ਠੀਕ ਏ, ਮੈਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਨਾ ਕਿ ਐਤਕੀਂ ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਨਹੀਂ ਜੁੜਨਾ’’

‘‘ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਆਪਾਂ ਡੈਡੀ ਤੋਂ ਬੌਰੋ ਕਰ ਲੈਨੇ ਆਂ’’

‘‘ਨਹੀਂ ਜਾਨ, ਕੁਸ਼ ਵੀ ਬੌਰੋ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ, ਸਭ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਤੇ ਹੀ’’

‘‘ਕੀਮਤਾਂ ਨਾ ਵਧ ਜਾਣ’’

‘‘ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਆਂ, ਲੌਟ ਔਫ ਪਿਉਪਲ ਆਰ ਵਿਦਾਊਟ ਹਾਊਸ’’

ਮੁੜ ਮੈਂ ਡੈਡੀ ਤੋਂ ਡਿਪੌਜ਼ਟ ਜੋਗੇ ਪੈਸੇ ਫੜ ਲੈਣ ਲਈ ਆਖਦੀ ਤਾਂ ਰਵੀ ਖਿਝਣ ਲੱਗਦਾਅੰਤ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਹੀ ਪਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸੇ ਮੇਰੇ ਹੀ ਸਨ ਡੈਡੀ ਦੇ ਨਹੀਂ

*****

ਚਲਦਾ

No comments: